Zarówno kompetencje miękkie, jak i twarde wykorzystujemy każdego dnia w naszych kontaktach zawodowych. Dlatego bez wątpienia, warto rozwijać oba te typy umiejętności. Bardzo często to właśnie od kompetencji miękkich i twardych, zależy nasza pozycja w firmie, a także powodzenie w rozmowie rekrutacyjnej i możliwość uzyskania wymarzonej posady. Mimo że pracodawcy zwracają uwagę zarówno na twarde, jak i miękkie kompetencje, to jednak wielu z nich jest w stanie przymknąć oko na brak pewnych twardych umiejętności w przypadku, kiedy pracownik wykazuje się pożądanym przez firmę zestawem kompetencji miękkich. Dlaczego więc kompetencje miękkie są ważniejsze od twardych umiejętności? Podpowiadamy.
Czym są kompetencje miękkie?
Przez pojęcie kompetencji miękkich rozumiemy cechy osobowości, a także zdolności interpersonalne. Z tego powodu są one niemierzalne. Można więc powiedzieć, że są to umiejętności, które wynikają z naszego charakteru, czasami życiowych doświadczeń i nierzadko związane są one z wyznawanymi przez nas wartościami czy umiejętnością nawiązywania relacji społecznych, a także naszym podejściem do życia. To właśnie kompetencje miękkie bardzo często warunkują to, w jaki sposób organizujemy swoją pracę, podchodzimy do rozwiązywania problemów, reagujemy na sytuacje stresowe czy porozumiewamy się z pozostałymi członkami zespołu.
Kompetencje miękkie są więc trudne do zmierzenia i związane z osobowością człowieka. Te cechy determinują to, jak zachowujemy się w różnych sytuacjach społecznych i jak reagujemy na bodźce. Często kompetencje miękkie są dzielone na kompetencje osobiste, a także umiejętności interpersonalne. Obecnie są one niezwykle istotne na rynku pracy i nierzadko są ważniejsze dla pracodawcy niż umiejętności twarde.
Przeczytaj również – Kompetencje przyszłości – jakie kompetencje będą kluczowe w 2025 roku?
Przykłady kompetencji miękkich
Wiele osób ma problem ze zrozumieniem, czym dokładnie są kompetencje miękkie. Warto więc na konkretnych przykładach zobaczyć, z czym związane są takie umiejętności. Do przykładów kompetencji miękkich można zaliczyć:
- kreatywność,
- chęć ciągłej nauki,
- otwartość na innych,
- poszanowanie zdania innych osób,
- elastyczność,
- wychodzenie z inicjatywą,
- umiejętność zarządzania czasem,
- komunikatywność,
- szczerość,
- umiejętność radzenia sobie ze stresem,
- umiejętność współpracy w zespole,
- udzielanie informacji zwrotnej,
- własna inicjatywa,
- łatwość podejmowania decyzji,
- samodzielność,
- dobra komunikacja,
- umiejętność słuchania,
- zdolności interpersonalne,
- umiejętność analitycznego myślenia,
- umiejętność prowadzenia negocjacji,
- szybkość działania,
- samodyscyplina,
- asertywność,
- wysoka kultura osobista.
Przykładów kompetencji miękkich można wymieniać znacznie więcej. Dlatego warto zastanowić się, jakim zestawem cech dysponujemy i jak mogą przydać nam się w pracy zawodowej, a także czy mogą one wpłynąć pozytywnie na naszą karierę. Znajomość własnych kompetencji miękkich jest istotna, zwłaszcza w przypadku kiedy piszemy CV, ponieważ chcemy otrzymać lepszą pracę, ale również wtedy kiedy tworzymy CV i szukamy naszej pierwszej w życiu pracy. Wówczas zazwyczaj nie dysponujemy wieloma kompetencjami twardymi i to właśnie dzięki umiejętnościom miękkim, możemy liczyć na zatrudnienie na wymarzonym stanowisku. Pytania dotyczące kompetencji miękkich coraz częściej pojawiają się na rozmowach kwalifikacyjnych. Nasze umiejętności mogą być sprawdzane również podczas takich rozmów za pomocą specjalnych testów psychologicznych. To pokazuje, że pracodawcy przykładają coraz większą wagę do tej kwestii i doceniają osoby, które dysponują zestawem cech potrzebnych na konkretnym stanowisku lub w danej branży.
Czym są kompetencje twarde?
Mówiąc o umiejętnościach miękkich, nie sposób nie wspomnieć o kompetencjach twardych. Zalicza się do nich wszystkie umiejętności, które w jakiś sposób można udowodnić. Są to zazwyczaj umiejętności, które czynią nas specjalistami w danej dziedzinie. Kompetencje twarde to więc zdobyte wykształcenie, ukończone kursy, a także umiejętność obsługi niektórych urządzeń czy programów. Kompetencje twarde są mierzalne. Jest to wiedza i wszelkie kwalifikacje potrzebne do wykonywania pracy na określonym stanowisku.
Zazwyczaj mogą być one poświadczone odpowiednimi dokumentami, na przykład takim jak prawo jazdy, które uprawnia nas do kierowania pojazdami czy certyfikatami znajomości języka obcego. Na kompetencje twarde składają się więc zarówno doświadczenia zawodowe, jak i umiejętność obsługi urządzeń, programów, a także zdobyte wykształcenie i odbyte kursy. Za pomocą kompetencji twardych jesteśmy w stanie udowodnić potencjalnemu pracodawcy swoje umiejętności i potwierdzić, że będziemy w stanie dobrze wykonywać naszą pracę.
Ze względu na to, że kompetencje twarde to zbiór mierzalnych umiejętności, na podstawie których pracodawca może ocenić czy będziemy w stanie dobrze wywiązywać się ze swoich obowiązków służbowych, a także łatwo jest je zweryfikować za pomocą testów, czy w trakcie rozmowy, stanowią istotne kryterium, które rekruterzy biorą pod uwagę, analizując CV potencjalnych kandydatów do pracy. Warto mieć świadomość, że brak odpowiednich kompetencji twardych, stanowi podstawę do odrzucenia naszej aplikacji. Dlatego najlepiej jest dysponować odpowiednimi dla danego stanowiska kompetencjami twardymi, a także zestawem umiejętności miękkich, aby zwiększyć swoje szanse na otrzymanie wymarzonego stanowiska.
Przykłady kompetencji twardych
Umiejętności twarde to specjalistyczne kompetencje, wiedza merytoryczna z określonej dziedziny oraz umiejętności praktyczne, które łatwo zweryfikować i zmierzyć. Są one niezbędne, aby wykonywać dany zawód, jednak znacznie łatwiej jest je zdobyć lub wytrenować niż kompetencje miękkie. Przykłady kompetencji twardych to:
- specjalistyczna wiedza branżowa,
- znajomość języków obcych,
- znajomość obsługi programów komputerowych,
- prawo jazdy,
- umiejętność obsługi urządzeń biurowych,
- umiejętność obsługi kasy fiskalnej i terminala płatniczego,
- obróbka graficzna zdjęć,
- ukończony kurs obsługi wózka widłowego,
- znajomość zasad SEO,
- umiejętność przygotowywania raportów finansowych,
- znajomość języków programowania,
- umiejętność nagrywania filmów i obróbki zdjęć,
- zdobyte wykształcenie.
Kompetencje twarde łatwo jest zweryfikować, sprawdzając certyfikaty ukończenia kursów, dyplom ukończenia studiów, prawo jazdy czy prosząc kandydata o wykonanie konkretnego zadania. Są one niezwykle istotne na każdym stanowisku, jednak coraz częściej na niektórych posadach dla pracodawcy ważniejsze od twardych umiejętności są kompetencje miękkie.
Kiedy kompetencje miękkie mogą być ważniejsze od twardych umiejętności?
Rynek pracy jest bardzo dynamiczny, a pracodawcy wymagają od kandydatów już nie tylko twardych kompetencji, które potwierdzają ich umiejętności obsługi programów, sprzętów czy specjalistyczną wiedzę z danej dziedziny, ale również zestawu pewnych cech osobowości i charakteru. Analizując dostępne oferty pracy, możemy zauważyć, że na niektórych stanowiskach od kandydatów wymaga się zestawu kompetencji miękkich, a wśród twardych umiejętności przyszły pracodawca wymienia jedną lub dwie cechy.
Czasami jedynym kryterium stanowiącym podstawę do zatrudnienia są chęci do pracy, umiejętność pracy w zespole, otwartość, komunikatywność czy odporność na stres. To z kolei powoduje, że zwłaszcza młode osoby, które nie posiadają zbyt wielu twardych umiejętności, mogą liczyć na zatrudnienie w wielu branżach. Zazwyczaj kompetencje miękkie są ważniejsze od twardych umiejętności na stanowiskach juniorskich, ponieważ takie posady wiążą się z możliwością uczestnictwa w wielu szkoleniach, a także zdobywania wiedzy dzięki kontaktom ze starszymi członkami zespołu.
Jak często kompetencje miękkie są ważniejsze od umiejętności twardych?
Według badań opublikowanych przez Psychology Today 63% managerów, którzy zatrudniają lub awansują pracowników, zwraca uwagę przede wszystkim na ich miękkie kompetencje, czyli zdolności interpersonalne. Nierzadko liczą się one dla nich bardziej niż twarde umiejętności. Obecnie powstaje coraz więcej badań, które potwierdzają duże znaczenie miękkich kompetencji, a wielu pracodawców uważa, że są one ważniejsze od twardych umiejętności. Nierzadko odpowiednie nastawienie kandydata do pracy, który przychodzi do niej punktualnie, dobrze dogaduje się z zespołem, umie pracować szybko i elastycznie dopasowuje się do każdej sytuacji, jest dużo bardziej istotne niż specjalistyczna wiedza.
Z tego powodu warto pielęgnować swoje umiejętności miękkie i odpowiednio je eksponować zarówno w swoim CV, jak i podczas rozmowy kwalifikacyjnej. Pokazując rekruterowi lub przyszłemu pracodawcy, że potrafimy pracować w zespole, jesteśmy odporni na stres i posiadamy zestaw cech przydatnych na danym stanowisku, mamy dużą szansę na otrzymanie wymarzonej posady, nawet jeżeli nie dysponujemy wszystkimi wymaganymi w danej branży twardymi umiejętnościami. Nie oznacza to jednak, że możemy liczyć na zatrudnienie na przykład w branży IT nie znając podstawowych pojęć związanych z tym sektorem, ponieważ na każdym stanowisku musimy wykazywać się przynajmniej minimalną wiedzą dotyczącą danego zagadnienia i jeżeli nie będziemy jej posiadali, wówczas nawet najlepiej dobrany zestaw kompetencji miękkich może okazać się nieskuteczny w walce o wymarzoną posadę.
Zobacz także: Jak przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej?