Kompetencje przyszłości to umiejętności, które będą wymagane przez pracodawców ze względu na zmieniające się warunki na rynku pracy. Zarówno ekonomiczne skutki pandemii COVID-19, jak i rosnąca automatyzacja i zmiany technologiczne wpłynęły na obecny rynek pracy. Dlatego publikowane raporty jasno sugerują, że wielu pracowników, zwłaszcza tych, których praca zostanie zastąpiona przez maszyny i inne narzędzia, będzie musiało się przekwalifikować. Żeby dysponować kompletem pożądanych kompetencji na rynku pracy, warto więc poznać listę umiejętności, które będą szczególnie pożądane przez pracodawców w 2025 r. Jakie są obecnie kompetencje przyszłości? Podpowiadamy.
Kompetencje przyszłości – czym są i jak wpływają na rynek pracy?
Kompetencje przyszłości zostały wyszczególnione przez Światowe Forum Ekonomiczne (WEF) w 2020 roku. Są to umiejętności, które w ciągu najbliższych kilku lat będą najbardziej pożądane na rynku pracy. World Economic Forum wyszczególniło 10 kluczowych umiejętności, którymi muszą wyróżniać się pracownicy, jeśli zależy im na możliwości rozwoju, awansu, ale także przebranżowieniu. Według raportu “The Future of Jobs” Światowego Forum Ekonomicznego do 2025 roku wyrówna się już czas spędzany w pracy przez maszynę oraz człowieka.
Rozwój technologii zredukuje więc listę obecnych zawodów. Automatyzacja przyniesie jednak także pozytywne zmiany i nowe miejsca pracy. Analitycy Światowego Forum Ekonomicznego szacują, że do 2025 roku nawet 85 milionów miejsc pracy zostanie zastąpionych przez maszyny. Jednak dzięki temu, na rynku pojawi się aż 97 milionów nowych stanowisk. Dlatego obecnie człowiek nadal będzie potrzebny w wielu branżach, jednak musi wyróżniać się pewnymi umiejętnościami. Przede wszystkim takimi, które dadzą mu przewagę nad technologią.
Raport The Future of Jobs 2020 opiera się na prognozach liderów biznesu, a więc często szefów działów HR czy osób odpowiedzialnych za strategie prawie 300 globalnych firm zatrudniających łącznie 8 milionów pracowników. Analiza rynku pracy pod kątem zawodów i umiejętności przyszłości stworzona przez Światowe Forum Ekonomiczne zawiera informacje związane z 15 sektorami przemysłu i 26 krajami rozwiniętymi, ale także wschodzącymi. Raport ten jasno wskazuje, że do 2030 roku ponad miliard pracowników będzie musiało nauczyć się wykonywać swoją pracę w inny sposób. Co więcej, do 2025 roku 42% kluczowych kompetencji ulegnie zmianie. Oznacza to, że niemal co drugi pracownik będzie musiał się przekwalifikować.
Jakie będą najważniejsze umiejętności pracownika w 2025 roku?
Wśród najważniejszych kompetencji, które według Światowego Forum Ekonomicznego pracodawcy będą wymagali od swoich pracowników, wymienia się:
- aktywne uczenie się,
- krytyczne myślenie,
- kreatywność,
- innowacyjne i analityczne myślenie,
- zdolność do rozwiązywania złożonych problemów,
- umiejętności przywódcze,
- umiejętność korzystania z nowych technologii,
- umiejętność projektowania i programowania nowych technologii,
- wnioskowanie,
- rozwiązywanie problemów,
- tworzenie idei,
- oryginalność,
- pomysłowość,
- odporność na stres,
- elastyczność.
Oczywiście niezbędne umiejętności w różnych miejscach pracy mogą się między sobą różnić. Na liście kompetencji, jak widać, duże znaczenie mają nie tylko umiejętności twarde, ale również kompetencje miękkie.
Krytyczne myślenie i analiza
Krytyczne myślenie polega na dostrzeganiu różnic ocenie, a także analizie problemów, a co za tym idzie, racjonalnym podejściu do wszelkich niesprzyjających zdarzeń. Ta umiejętność niesie za sobą również konieczność odróżniania prawdy od fałszu, a także nieutożsamianie opinii z faktami.
Innowacyjne i analityczne myślenie
Postęp technologiczny sprawia, że w firmach wykorzystywane są coraz bardziej zaawansowane narzędzia oparte na cyfryzacji, a także sztucznej inteligencji. Dlatego rewolucja cyfrowa wymaga od zatrudnianych zespołów nowych umiejętności. Idealny kandydat, który na zmieniającym się rynku pracy z łatwością się odnajdzie to ten, którego cechuje innowacyjne i analityczne myślenie. Dlatego osoby myślące nieszablonowo. które umieją analizować i w szerszym kontekście spojrzeć na konkretny problem, dzięki czemu znajdują innowacyjne rozwiązania, napotykających ich trudności, będą obecnie bardzo pożądane na rynku pracy. Takie umiejętności pozwalają pracownikom podejmować różne wyzwania.
Aktywne uczenie się i strategie uczenia
W zmieniającym się świecie, wśród wciąż pożądanych przez pracodawców umiejętności będzie aktywne uczenie się. Tempo zdobywania nowych informacji determinuje często także zdolność do przekwalifikowania się konkretnego pracownika. Umiejętność aktywnego uczenia się to również pozyskiwanie nowych informacji i wiedzy poprzez uczestnictwo w kursach, szkoleniach, konferencjach, dyskusjach czy też czytanie branżowych publikacji.
Umiejętność rozwiązywania problemów
Zmiany w zawodach i strukturze zatrudnienia nie zawsze wymagają tworzenia kompletnie nowych kompetencji. W 2025 roku pracodawca będzie chciał zatrudnić osobę, która będzie umiała rozwiązywać problemy, a w razie potrzeby tworzyć również innowacyjne idee. Niestety robotyzacja i inne zmiany na rynku pracy, a także postęp technologiczny powodują, że spotykamy się z coraz bardziej złożonymi problemami. Z tego powodu kompleksowe ich rozwiązywanie jest kluczową umiejętnością na wielu nowoczesnych stanowiskach pracy, zwłaszcza jeżeli zależy nam na ciągłym rozwoju. Rozwiązywanie problemów jest kompetencją przyszłości ze względu na to, że wymaga od pracownika nie tylko kreatywności, ale i innowacyjności i kompleksowego podejścia do sprawy.
Kreatywność i innowacyjność, oryginalność i pomysłowość
Kreatywność to cecha, która pożądana jest na rynku pracy już od wielu lat i bez wątpienia wciąż zaliczana jest do kompetencji przyszłości. Umiejętność tworzenia nowych inicjatyw i oryginalnych pomysłów to cecha istotna na wielu stanowiskach. Kryje się za nią również otwartość na nowe inicjatywy, a także zdolność rozwiązywania problemów w nieszablonowy sposób. Unikalna perspektywa spojrzenia na pewne sprawy daje pracownikowi duże możliwości rozwoju.
Przywództwo i oddziaływanie społeczne
Przywództwo i oddziaływanie społeczne to kompetencje przyszłości, które wymagane będą przede wszystkim od osób, których działania będą miały realny wpływ na zespół pracowników, a więc na przykład managerów czy liderów. To na nich ciąży odpowiedzialność za efekty pracy grupy. Dlatego gotowość do podejmowania decyzji, umiejętność rozwiązywania konfliktów i przewodzenia innym, a także branie odpowiedzialności za cały zespół, to niezwykle istotne kompetencje przyszłości dla każdego lidera.
Projektowanie i programowanie technologii
Obecnie wiele przedsiębiorstw decyduje się na to, by inwestować w rozwój technologiczny. Dlatego wśród wymaganych kompetencji na wielu stanowiskach z pewnością będziemy mogli zauważyć te związane z pracą z nowoczesnymi narzędziami. Dlatego to właśnie projektowanie i programowanie nowych technologii może być miarą innowacyjności i konkurencyjności firm. W związku z tym będą one wymagały takich umiejętności od swoich pracowników. Na rynku pracy będą pożądane osoby, które będą potrafiły programować i projektować technologie, a także dopasowywać rozwiązania technologiczne do potrzeb przedsiębiorstwa, co będzie wpływało pozytywnie nie tylko na rozwój firmy, ale również jakość oferowanych przez nią produktów.
Korzystanie z technologii, jej monitoring oraz kontrola
W wielu branżach poszukuje się coraz to nowych sposobów wykonywania pewnych działań związanych nie tylko z dostarczaniem produktów i usług, ale również obsługą klienta. W związku z tym korzystanie z technologii, jej monitoring oraz kontrola, to umiejętność przyszłości, która będzie dotyczyła wielu trybów wykonywania pracy. Umiejętne wykorzystywanie technologii IT, a także maszyn, pozwala efektywnie funkcjonować firmom i tworzy przestrzeń nie tylko w świecie realnym, ale również w ekosystemach cyfrowych.
Umiejętność radzenia sobie ze stresem i elastyczność
Niezbędną kompetencją w przypadku praktycznie każdej kultury organizacyjnej jest umiejętność radzenia sobie ze stresem, a także elastyczność. Są to cechy obecnie niezwykle istotne w świecie biznesu. Odporność na stres pozwala nie poddawać się pracownikom i pokonywać wszelkie trudności, nawet w momencie pracy nad trudnymi projektami i pod presją czasu. Dodatkowo pracownicy, którzy nie potrafią radzić sobie ze stresem, częściej borykają się z wypaleniem zawodowym.
Wnioskowanie i tworzenie idei
Rynek pracy czekają zmiany. Dlatego umiejętność rozwiązywania problemów i tworzenie idei, a także wnioskowanie to cechy, których nie da się zastąpić na wielu stanowiskach. Scenariusze przyszłości zakładają więc, że umiejętności te będą wymagane na wielu stanowiskach. Dlatego zwłaszcza w sytuacji kiedy w środowisku nadchodzą gwałtowne zmiany, ponieważ na przykład firma przechodzi restrukturyzację, pracownicy kreatywni, którzy potrafią rozwiązywać problemy i tworzyć idee pozwalające na rozwój takiej organizacji, będą w niej niezwykle pożądani.
