Czym jest dieta MIND? Tego dowiesz się z naszego wywiadu z Mikołajem Choroszyńskim – psychodietetykim i gastrocoachem, specjalistą od diety MIND, który, poprzez połączenie wiedzy z zakresu dietetyki osób aktywnych fizycznie oraz psychodietetyki z wieloletnią praktyką w branży żywieniowej jest jedynym w swoim rodzaju znawcą tematu.
Na czym polega dieta MIND? Czy każdy jest w stanie ułożyć ją samodzielnie, bez pomocy dietetyka?
Dieta MIND polega na zbilansowanym odżywianiu wspomagającym pracę układu nerwowego, z naciskiem na mózg i jego funkcjonowanie. Poprawia pamięć i procesy poznawcze, w związku z czym jest polecana osobom narażonym na długotrwały stres oraz przy intensywnej pracy umysłowej. Stosowanie tej diety pozwala w przeciągu 5 lat na odmłodzenie mózgu nawet o 8 lat! Ponadto zapobiega powstawaniu i rozwojowi choroby Alzheimera nawet o 53%.
Dieta MIND polega na podziale produktów na 15 grup. 10 z nich jest zalecana do jedzenia na co dzień – wśród nich są zielone warzywa oraz inne kolorowe warzywa bogate w witaminy i karoten, a także produkty pełnoziarniste, w tym przede wszystkim różnego rodzaju kasze jak gryczana, jaglana, jęczmienna, ale też pieczywo razowe, pełnoziarniste makarony, ryż. Kolejną grupą są orzechy i nasiona oraz nasiona roślin strączkowych takich jak fasola, cieciorka, soczewica. Z owoców szczególne miejsce zajmują owoce jagodowe ze względu na ich wpływ na funkcjonowanie mózgu (zalecane minimum dwie porcje tygodniowo).
Z produktów mięsnych zalecany jest głównie drób i ryby. Jako tłuszcze najlepiej stosować oliwę z oliwek lub olej rzepakowy oczywiście nierafinowane, naturalne. Zalecana jest też codzienna lampka wina, co znacznie odróżnia tą dietę od innych. Wino powinno być czerwone i wytrawne. Szczególnie dobrze sprawdzi się gatunek Pinot noir ze względu na najwyższą zawartość resweratrolu- składnika o wyjątkowo pozytywnym działaniu przeciwutleniającym. W diecie MIND nie ma potraw zakazanych, choć oczywiście są produkty, których spożycie nie jest wskazane (słodycze, dania typu fast food, ser żółty, masło i czerwone mięso oraz jego przetwory).
Dietę MIND każdy może skomponować samodzielnie. Do jej przestrzegania nie potrzebne są tabele kalorii, wagi i kalkulatory. Wystarczy trzymać się kilku zasad a efekty są gwarantowane. Nawet niedokładne przestrzeganie założeń daje widoczne rezultaty. Jest to z pewnością najważniejszy aspekt dla osób dopiero zaczynających przygodę z dietą. Lecz także ważny dla wszystkich tych, którzy mają swoje utarte nawyki żywieniowe, którym trudno je zmienić.
Czy dieta MIND jest odpowiedzią na współczesną epidemię stresu?
Jak najbardziej! Zacznijmy od samego stresu – najprościej rozgraniczyć dwa rodzaje stresu: stres krótkotrwały i przewlekły. O ile krótkotrwały stres początkowo daje więcej energii i pobudza do działania, tak długotrwały działa dokładnie odwrotnie. Pod jego wpływem negatywnie zmienia się gospodarka hormonalna. Zmiany te dotyczą całego organizmu.
Kamyczek po kamyczku, cegiełka po cegiełce…. Spada odporność, pojawiają się częstsze przeziębienia, zwiększa się ryzyko wystąpienia innych groźnych chorób… Naukowcy porównują skutki działania długotrwałego stresu do palenia papierosów, nadciśnienia tętniczego czy cukrzycy. Istnieje realny związek przewlekłego stresu z chorobami układu krążenia i udarem mózgu. Jednak warto zwrócić uwagę, że stres w dużej mierze atakuje też umysł.
W przypadku stresującego trybu życia odpowiednia dieta jest wręcz NIEZBĘDNA. Osoby narażone na przewlekły stres powinny wraz z pożywieniem dostarczać dużo większe ilości witamin, przeciwutleniaczy i niektórych składników mineralnych. We wszystkie wspomniane składniki bogata jest dieta MIND. Stosując się do kilku zasad jesteśmy w stanie dostarczyć ponad 8,000 różnorodnych składników znoszących negatywne działanie stresu. Co za tym idzie poprawa dotyczy nie tylko zdrowia ale też i samopoczucia!
Czy dieta MIND wpływa na figurę?
Tak. Nawet pomimo braku potrzeby liczenia kalorii! MIND jest nie tylko dietą, ale też sposobem odżywiania i myślenia o jedzeniu. Zalecane produkty są bardzo sycące. Dzieje się tak ze względu na dużą zawartość błonnika, pełnowartościowe białko oraz wysoką odżywczość. Dzięki temu jemy tylko tyle, ile nam potrzeba. Czujemy się syci, a minerały i witaminy zawarte w produktach usprawniają pracę metabolizmu.
Natomiast duża zawartość przeciwutleniaczy i karotenu oraz redukcja cukrów prostych wpływa rewelacyjnie na cellulit i kondycję skóry u kobiet. Takie zmiany jednak wymagają odpowiedniej ilości czasu, dla tego ekspresowe diety ani trochę nie sprawdzają się w tej kwestii.
Oczywiście to nie tak, że nagle można schudnąć 10kg w miesiąc. Jednak z pewnością dieta MIND pozwoli poprawić sylwetkę. I co moim zdaniem jest najważniejsze, efekty tej pracy będą trwałe! Diety ekspresowe nie sprawdzają się w tej materii, ponieważ są niedoborowe!
Nasz organizm ma genetycznie ustawione priorytety. Jednym z nich jest oszczędzanie za wszelką cenę najważniejszych narządów zaczynając od serca i mózgu, a kończąc na skórze, włosach i paznokciach. W przypadku utrzymującego się niedoboru składników odżywczych w pierwszej kolejności zostaną zużyte rezerwy z takich części naszego ciała jak paznokcie, włosy i skóra. Dlatego stosowanie nawet najdroższych kosmetyków i zabiegów pielęgnacyjnych mija się z celem, jeżeli nie zadba się o odpowiednią dietę. Warto przeliczyć, ile średnio w miesiącu wydaje się na kosmetyki i zabiegi. Stosując dietę MIND z pewnością można uciąć te koszty nawet o połowę!
Pisząc o kondycji skóry nie można nie wspomnieć o wpływie nadmiaru cukrów na procesy starzenia się tego narządu. Otóż dieta bogata w cukry proste przyczynia się do nasilenia cyklu glikacji białek. Jest to nic innego jak proces starzenia. Zaawansowane produkty glikacji białek (pentozydyna, karboksymetylizyna, pyralina) odkładają się w skórze generując reakcje wolnorodnikowe , a te z kolei przyczyniają się do powstawania między innymi zmarszczek.
Natomiast wprowadzając w życie założenia diety MIND z roku na rok pomimo lecących lat skóra zamiast starzeć będzie się odmładzać!
Dlaczego czerwone mięso oraz ser są na czarnej liście diety?
Konsumpcja czerwonego mięsa w nadmiarze jest szkodliwa. Według badań przyczynia się do rozwoju niektórych odmian nowotworów takich jak rak żołądka czy jelita. Jednak najgorsze w codziennej diecie jest mięso wysokoprzetworzone. Do takich możemy zaliczyć z pewnością wszelkiego rodzaju parówki, kupne wędliny, kiełbasy, pasztety, konserwy, dania gotowe… To jest prawdziwa bomba dla naszego zdrowia. Sam dodatek składników utrwalających i poprawiających skład niszczy nam jelita. Przekłada się to na dysbiozę jelit (czyli rozszczelnienie). A to w jelitach produkowane są ważne neurotransmitery, które wpływają na nasz nastrój!
Ponadto w diecie MIND do minimum ograniczone są tłuszcze nasycone, stąd też ograniczenie mięsa czerwonego, sera i masła. Jeśli możemy zastąpić je chociażby orzechami i kieliszkiem wina to chyba nic więcej do szczęścia nie jest nam potrzebne?
Zamiast sera proponuję przygotować pastę z czerwonej soczewicy i orzechów nerkowca. Kubki smakowe doznają rozkoszy podobnej lub większej niż przy kawałku sera.
Kto nie powinien stosować diety MIND?
Dieta MIND zakłada bardzo uniwersalny schemat żywienia. Z całą pewnością większość osób bez zastanowienia może przejść na taki model, ponieważ nie jest on pracochłonny. Dodatkowo oparta jest na założeniach diety śródziemnomorskiej, uważanej za najzdrowszą.
Jednak w różnych przypadkach chorobowych z pewnością mogą występować inne zalecenia dietetyczne. Szczególnie, jeżeli choroba jest związana z uszkodzeniem lub dysfunkcją trzustki, nerek, wątroby, żołądka czy pęcherzyka żółciowego. W takich wypadkach wkracza już bardzo specjalistyczna dietetyka kliniczna ze ścisłymi regułami.
Ponadto sportowcy i osoby bardzo aktywne fizycznie czasami potrzebują wyspecjalizowanych zaleceń żywieniowych. W takich wypadkach wzrasta zapotrzebowanie na energię i białko. Jednak nadal można trzymać się założeń diety wystarczy wtedy jedynie jej odpowiednia modyfikacja.
Czy odnotowano skutki uboczne diety MIND?
Tak, oczywiście! Były bardzo poważne, ponieważ osoby przechodzące na dietę w celu poprawy funkcjonowania mózgu jako skutek uboczny odnotowywały redukcję masy ciała (śmiech)!
Skutkiem ubocznym może być również poprawa wyników w nauce wśród dzieci. W książce o diecie MIND, nad którą pracuję przytaczam pewne badanie, które jasno pokazuje, że dzieci odżywiane zgodnie z założeniami diety miały wyższy iloraz inteligencji w porównaniu do ich rówieśników preferujących zachodnią dietę. Czyli białe pieczywo, smażone potrawy, dania fast food, słodkie napoje… a mało warzyw i owoców!
Ale odpowiadając zupełnie poważnie. Nie odnotowano skutków ubocznych związanych z samą dietą. Założenia są na tyle uniwersalne, że każdy może dostosować dietę tak, aby jak najbardziej mu odpowiadała. Odżywiając się rozsądnie nieprzetworzoną żywnością z pewnością nikt krzywdy sobie nie zrobi!
Jak długo należy stosować dietę, aby zmniejszyć ryzyko rozwoju choroby Alzheimera?
Pozytywne efekty zauważalne są praktycznie z dnia na dzień. Szczególnie, jeżeli wcześniejsza dieta była nazwijmy to “bardzo przypadkowa”. Bo tak określam często wcześniejsze odżywianie moich pacjentów, którzy twierdzą, że nie byli nigdy na żadnej diecie.
Jednak odnosząc się do badań z okresu 5 lat stosowania tego modelu odżywiania odnotowano odmłodzenie mózgu o 8 lat. W tym też okresie spadło ryzyko rozwoju choroby Alzheimera o 53%. Wydaje mi się, że są to na tyle duże i znaczące liczby, że warto je przytoczyć. Co jest ciekawe u osób nieprzestrzegających ściśle diety efekty były zauważalne na poziomie około 35%! Dane mówią same za siebie. 🙂
Dodać mogę też, że po 5 latach stosowania tej diety nie była to już “dieta z rozpiski”. Po takim okresie badani codziennie odżywiali się w ten sposób. Jest to właśnie jeden z atutów diety MIND – jest idealna do długoterminowego stosowania! Możemy tutaj dowolnie kombinować z jedzeniem, mamy cały wachlarz produktów. Wystarczy się przejść na prawdziwy bazar. Większość dostępnych tam naturalnych produktów idealnie wpisuje się w ramy diety. A jeżeli najdzie nas ochota na coś mniej zdrowego to też nic złego się nie dzieje. To nie dieta ze schematem: wszystko albo nic, ponieważ niezdrowe produkty też są dozwolone!